CÁC THÔNG SỐ CƠ SINH HỌC KHI TÁC DỤNG LỰC TỪ MINIVIS
Chúng ta cần phải kiểm soát các thông số sau đây khi tác dụng lực kéo từ minivis, chúng sẽ quyết định hướng của lực được tạo ra qua minivis và tác động của lực đó lên cung răng:
- Chiều cao của điểm neo chặn trên dây cung và vị trí tương đối của nó so với tâm cản của răng hoặc nhóm răng cần di chuyển.
- Chiều cao và vị trí tương đối của minivis so với mặt phẳng dây cung.
- Vị trí của minivis theo chiều trước-sau.
Chiều dài của hook (móc) tác động lực lên minivis
Nếu dùng hook ngắn (2 mm từ mặt phẳng dây cung), hướng của lực kéo sẽ chạy phía dưới tâm cản của nhóm răng trước và làm chúng nghiêng lưỡi, chỉ định trong trường hợp răng cửa nghiêng về phía môi (ví dụ các trường hợp vẩu xương ổ răng hai hàm loại II, tiểu loại 1).
Nếu thời gian tác dụng lực kéo dài, toàn bộ cung răng có thể xoay cùng chiều kim đồng hồ, các răng cửa càng nghiêng lưỡi và trồi, các răng hàm lún xuống. Khi đó, cần phải tăng chiều dài của hook, hoặc thêm một dây cung đánh lún, hay cắm thêm minivis ở phía trước.
Hook dài (8 mm từ mặt phẳng dây cung)
Hook dài (8 mm từ mặt phẳng dây cung) sẽ tạo ra vector lực nằm ngang hơn, nên ít làm mặt phẳng khớp căn của hàm trên bị xoay. Hook này được chỉ định khi trục các răng cửa có hướng hợp lý. Vì minivis nằm hơi thấp hơn tâm cản của cung răng, nên hướng của lực vẫn sẽ tạo ra sự xoay nhẹ cùng chiều kim đồng hồ, có thể dẫn tới ngả lưỡi các răng cửa.
Hook rất dài (12 mm từ mặt phẳng dây cung)
Với hook rất dài (12 mm từ mặt phẳng dây cung), hướng tác dụng của lực sẽ chạy phía trên tâm cản của nhóm răng trước, tạo ra lực làm nghiêng chân răng về phía khẩu cái, phù hợp với các trường hợp loại II, tiểu loại 2. Với loại hook này, cung răng sẽ xoay nhẹ cùng chiều kim đồng hồ và trồi các răng trước. Có thể kiểm soát sự trồi nhóm răng trước bằng cách thêm một dây cung đánh lún hoặc cắm thêm minivis ở phía trước tạo lực.
Sự xoay mặt phẳng cắn
Sự xoay mặt phẳng cắn hàm trên cùng chiều kim đồng hồ sẽ làm các răng sau lún xuống, do đó làm giảm chiều cao tầng mặt dưới và góc mặt phẳng hàm dưới, phù hợp với các bệnh nhân góc hàm mở, quá phát xương theo chiều đứng. Trên các bệnh nhân này, nên dùng móc ngắn ở cả hai hàm. Sự xoay mặt phẳng cắn ở cả hai hàm có thể làm giảm đáng kể kích thước dọc mà không cần phải đánh lún tích cực các răng hàm lớn. Tuy nhiên, sự xoay mặt phẳng cắn này lại không thuận lợi đối với các bệnh nhân góc hàm đóng.
Vị trí của minivis theo chiều đứng sẽ tác động lực thế nào?
Vị trí của minivis theo chiều đứng phụ thuộc vào cấu trúc giải phẫu bao gồm khoảng liên chân răng, chiều cao của xương ổ răng và lợi dính. Các trường hợp cắm cao, tại niêm mạc di động (ví dụ, cắm minivis ở trụ gò má hàm trên) thì cần vùi chỏm minivis xuống dưới niêm mạc và dùng phương pháp kéo kín.
Khi xét tại cùng một khoảng liên chân răng và cùng một chiều dài móc, ví dụ, giữa răng hàm lớn thứ nhất và răng hàm nhỏ thứ hai với móc ngắn, minivis càng cắm cao về phía chóp thì vec-tơ lực sẽ càng đi gần tâm cản của toàn bộ cung răng. Do đó, hiệu quả xoay toàn bộ mặt phẳng cắn hàm trên cùng chiều kim đồng hồ sẽ giảm xuống, nhưng thành phần lực đánh lún lại tăng lên, cung răng trên sẽ có xu hướng lùi và lún tịnh tiến.
Vị trí của minivis theo chiều trước sau sẽ tác động lực thế nào?
Khi minivis cắm càng về phía trước, vec-tơ lực sẽ càng chạy gần tâm cản chung của toàn bộ cung răng hơn, do đó hiệu quả xoay toàn bộ cung răng trên cùng chiều kim đồng hồ sẽ giảm.
Đối với những bệnh nhân có kích thước dọc tầng mặt dưới thấp, góc hàm đóng, có thể cắm minivis về phía trước và dùng móc rất ngắn (quay ngược móc xuống dưới), đặt móc về phía sau răng nanh để vec-tơ lực chạy phía trên tâm cản chung của toàn bộ cung răng trên, làm mặt phẳng cắn hàm trên xoay ngược chiều kim đồng hồ, trồi các răng sau hàm trên.
Trong trường hợp này, thành phần lực đánh lún nhóm răng cửa trên là rất lớn, sẽ làm giảm khớp cắn sâu và cười hở lợi, đây chính là các vấn đề thường gặp ở bệnh nhân góc hàm đóng.
