ỨNG DỤNG KHÁC CỦA MINIVIS – DI CHUYỂN RĂNG CỤC BỘ

Một ứng dụng khác của minivis là di chuyển răng cục bộ, nghĩa là chỉ gắn mắc cài vào một nhóm răng. Loại hình điều trị này bao gồm di gần hoặc di xa một hoặc hai răng, di chuyển một hoặc hai răng theo chiều đứng, hay dựng thẳng trục một răng sau. Di chuyển răng cục bộ được ứng dụng rất phổ biến trong chỉnh nha tiền phục hình. Bác sĩ phục hình thường yêu cầu can thiệp chỉnh nha tối thiếu, số lượng răng được gắn mắc cài càng ít càng tốt. 

Khi dùng phương pháp chỉnh nha truyền thống để di chuyển răng cục bộ, nhất là khi dựng thẳng trục một răng hàm lớn, sẽ cần phải gắn mắc cài một nửa cung răng và có thể cả nửa cung răng đối bên mới tạo ra đủ neo chặn.

Đôi khi phải gắn thêm cung lưỡi/cung khẩu cái để tăng cường neo chặn và chống lại các di chuyển răng không mong muốn. Minivis có thể làm giảm số lượng răng cần gắn mắc cài trong loại hình điều trị này.

Dựng thẳng trục răng hàm

Khi mất sớm răng hàm nhỏ, các răng hàm lớn phía sau sẽ có xu hướng nghiêng gần vào khoảng mất răng. Khi đó, cần dựng thẳng trục răng hàm và di xa để tạo khoảng cắm implant hoặc di gần vào khoảng mất răng. 

Trước khi ứng dụng minivis vào dựng thẳng trục một răng hàm lớn nghiêng gần, cần xác định tình trạng nha chu và khớp cắn. Khi không có túi lợi, việc dựng thẳng trục răng sẽ làm phẳng mào xương ổ răng phía gần, do đó làm mất giả tổn thương tiêu xương chéo. Nếu có túi lợi trong xương, di chuyển răng bằng chỉnh nha sẽ đưa đến nhiều nguy cơ. Việc đi gần răng hàm lớn để đóng khoảng trong trường hợp này sẽ không giúp hình thành mô nha chu mới. 

Do đó, nên di xa răng hàm lớn nghiêng gần để tạo khoảng cắm implant. Lưu ý, cần kiểm soát thật tốt thành phần lực làm trồi răng, nhất là khi đã có tổn thương chẽ. Ngoài ra, việc thực hiện tốt kiểm soát cao răng mảng bám, làm sạch túi quanh răng bằng phẫu thuật, tái sinh mô hoặc sửa chữa tổn thương trong xương trước chỉnh nha sẽ cho phép di chuyển răng diễn ra trên một mô nha chu lành mạnh.

Với neo chặn trực tiếp

Đối với dựng thẳng trục răng hàm lớn nghiêng gần có thể ứng dụng minivis làm neo chặn trực tiếp hoặc neo chặn gián tiếp. Với neo chặn trực tiếp, thường cần cắm một minivis ở lợi dính phía gần hoặc phía xa răng hàm hay ở vùng hậu hàm. Việc lựa chọn vị trí nào phụ thuộc vào cấu trúc giải phẫu, vị trí ban đầu của răng, và yêu cầu cơ sinh học. 

XEM THÊM:  Chỉnh nha giúp thay đổi khuôn mặt 

Sau đó, một cánh tay đòn sẽ được thiết kế để tác dụng lực di xa và đánh lún. Cánh tay đòn có thể đi qua rãnh lắp dây cung của minivis, hoặc bẻ thành một móc tròn để móc vào minivis. Việc sử dụng mắc cài/khâu răng hàm có ống phụ sẽ cho phép đi dây cung chính vào răng bị nghiêng gần, đồng thời với cánh tay đòn, làm tăng hiệu quả dựng thẳng trục răng.

Ứng dụng minivis ở vùng hậu hàm
Dựng thẳng trục răng hàm bằng minivis cắm ở vùng hậu hàm

Khi răng hàm bị nghiêng gần và trồi do mất răng đối diện, cánh tay đòn cần được thiết kế sao cho vừa có tác dụng dựng thẳng trục, vừa đánh lún răng hàm.

Nếu vị trí phía gần và phía xa răng hàm đều không thuận lợi (không đủ lợi dính hoặc khoảng liên chân răng quá hẹp), có thể ứng dụng minivis ở tam giác sau hàm khi đã nhổ răng khôn và có lợi sừng hóá. Vì lý do giải phẫu, minivis thường được cắm thiên về phía má, tác dụng lực di xa và đánh lún trực tiếp qua chun chuỗi.

Với neo chặn gián tiếp

Một hoặc hai minivis sẽ được kết nối thụ động với một hoặc vài răng thông qua thanh nối phụ cứng chắc, sau đó dùng dây cung phân đoạn hoặc cánh tay đòn đi qua mắc cài các răng neo chặn để dựng thẳng trục răng hàm. Cũng có thể dán trực tiếp cánh tay đòn lên răng neo chặn bằng composite. 

Neo giữ gián tiếp phù hợp với các trường hợp mà cấu trúc giải phẫu bắt buộc phải cắm minivis ở vị trí cách xa răng hàm cần dựng thẳng trục, thường là về phía gân (v.d., cắm ở vị trí răng hàm nhỏ để dựng thẳng trục răng hàm lớn thứ hai. Với neo giữ gián tiếp, minivis chịu ít môment xoay hơn so với neo giữ trực tiếp, do đó ít nguy cơ lỏng vis hơn.

Ứng dụng minivis – Đánh lún một răng duy nhất

Trước đây, các trường hợp trồi răng sau do mất răng đối diện thường được điều trị bằng cách nhổ răng hoặc mài thấp mặt nhai. Hiện nay, đánh lún răng hàm tiền phục hình là một chỉ định rất phổ biến của ứng dụng minivis.

Vấn đề nha chu cũng rất quan trọng đối với đánh lún răng. Trong quá trình đánh lún, túi lợi giả sẽ hình thành tạm thời với biểu mô bám dính dài. Nếu kiểm soát mảng bám tốt, túi lợi giả sẽ dần biến mất, lợi và xương ổ răng sẽ tụt xuống cùng với sự lún răng. Nếu không, tổn thương túi lợi trong xương thực sự sẽ hình thành dẫn đến mất bám dính.

XEM THÊM:  Giới thiệu

Để kiểm soát tốt trục răng trong quá trình đánh lún, vec-tơ lực đánh lún cần đi qua tâm cản của răng. Do đó, nên cắm minivis ở cả phía má và phía khẩu cái. Ở hàm dưới, minivis hiếm khi được cắm ở xương ổ răng phía lưỡi, việc kiếm soát trục răng được thực hiện bằng dây cung chính hoặc cung lưỡi.

Ứng dụng minivis – Trục răng hàm nghiêng

Trong các trường hợp trục răng hàm nghiêng về phía má hoặc phía lưỡi từ trước, có thể ứng dụng minivis ở phía đối diện để điều chỉnh lại trục răng. Cách này rất hữu ích trong các trường hợp cắn chéo dạng kéo, nghĩa là răng hàm hàm trên nằm trùm hẳn ra phía ngoài so với răng hàm hàm dưới, các răng này thường bị trồi. Khi có cắn chéo dạng kéo, thường thì sẽ có sự thiếu khoảng ở nhóm răng hàm, do đó cần nhổ răng khôn để tạo khoảng làm thẳng hàng răng hoặc nhổ chính răng bị cắn chéo và đi gần các răng phía sau.

Cắn hở răng trước sẽ hết khi các răng hàm cắn chéo lồng khớp tốt, với điều kiện phải đánh lún được các rắng hàm này. Để sửa chữa cắn chéo dạng kéo, thông thường sẽ căm minivis ở phía khâu cái của hàm trên và phía má cúa hàm dưới để đồng thời đánh lún và dựng thẳng trục răng theo chiều má-lưỡi.Để tác dụng lực đánh lún, có thể mắc chun vào mắc cài ở phía má, button/cleat ở phía khẩu cái. Cũng có thể mắc chun chuỗi/lò xo NiTi từ minivis phía má băng qua mặt nhai đến minivis phía khẩu cái. Để tránh trượt chun, có thể đắp cao múi răng bằng composite, với lò xo NiTi thì có thể dán luôn vào mặt nhai.

Ứng dụng minivis – Đánh lún hai răng liền kề

Ứng dụng hai minivis để đánh lún hai răng liền kề
Cắm hai minvis để đánh lún hai răng liền kề

Có thể cắm hai minivis ở giữa hai răng này, lắp hai dây cung phân đoạn ở cả phía má và phía khẩu cái (hoặc dán một đoạn dây ngắn, cứng chắc lên mặt nhai), sau đó tác dụng lực kéo từ các minivis lên dây cung phân đoạn hoặc mắc chun từ minivis phía má đến minivis phía khẩu cái băng qua kẽ răng.

Thông thường, trên lâm sàng, khoảng liên chân răng phía má giữa răng hàm lớn thứ nhất và thứ hai tương đối hẹp, nên khó cắm minivis vào khoảng này. Hơn nữa, chiều cao lợi dính khá hẹp ở vùng răng sau nên không thể cắm minivis cao về phía chóp, do đó khi răng lún xuống, minivis sẽ dễ bị lỏng vì mào xương ổ răng thấp xuống cùng với sự lún răng. Do đó, có thể cắm minivis ở khoảng liên chân răng phía trước và dùng dây cung phân đoạn để đánh lún răng hàm phía sau.

XEM THÊM:  Ứng dụng khác của minivis trong điều trị chỉnh nha

Dây cung phân đoạn có thể đi qua rãnh lắp dây cung của minivis, hoặc đi qua mắc cài của các răng phía trước trong trường hợp neo chặn gián tiếp. Một số tác giả còn ứng dụng minivis ở đường giữa khẩu cái, sau đó dùng dây cung phân đoạn để đánh lún răng, tuy nhiên việc bẻ dây cung phân đoạn sẽ tương đối phức tạp.

Lực đánh lún

Lực đánh lún không nên vượt quá 100g (50g mỗi minivis). Mặc dù dùng lực nhẹ, tiêu chân răng vẫn thường xảy ra, nhất là khi quá trình đánh lún răng kéo dài. Phối hợp với dựng thẳng trục răng, hay xương răng quá đặc. Khi răng đã lún xuống ngang mặt phẳng cắn, cần phục hình khoảng mất răng đối diện để tránh trồi lại.

Ứng dụng minivis – Di gần nhóm răng sau

Di gần răng sau có thể được thực hiện bằng chỉnh nha thông thường, tuy nhiên rất khó kiểm soát trục răng trong quá trình di gần. Hiện tượng nghiêng gần của răng cần di chuyển và nghiêng xa của răng neo chặn rất hay xảy ra, nhất là khi vị trí mất răng sống hàm teo nhiều. Do đó, thường phải gắn mắc cài lên nửa cung răng hoặc toàn bộ cung răng để di gần nhóm răng sau. Khi ứng dụng minivis làm neo chặn, số lượng răng cần gắn mắc cài có thể được giảm xuống, vì hạn chế được tác dụng phụ của phản lực lên nhóm răng phía trước.

Để di gần răng hàm tịnh tiến, cân phải cắm minivis ở cả phía má và phía khẩu cái và dùng móc dài sao cho lực kéo đi qua tâm cản của răng. Trường hợp răng hàm đã bị nghiêng gần từ trước, cần dùng móc dài hơn để lực kéo chạy thấp hơn về phía chóp so với tâm cản, nhằm tạo ra tác dụng nghiêng xa thân răng trong quá trình di gần.

Di xa từng nhóm trước khi gắn mác cài cả hàm

Trong một số trường hợp để tạo chỗ cho các răng khác, chúng ta có thế không cần gắn mắc cài cả hàm ngay từ đầu mà có thể gắn một nhóm và sử dụng minivis để di xa hoặc kéo di gần nhóm đó trước.

Những trường hợp bệnh nhân bị mất các răng hàm phía sau, nhờ minivis chúng ta vẫn có thể tiến hành nắn chỉnh răng như bình thường bằng cách di chuyển răng trên minivis.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *