Hai chiến lược cơ sinh học cơ bản được sử dụng để đóng khoảng là: đóng khoảng có ma sát và không có ma sát. Trong mỗi hệ thống, di chuyển răng có thể chia thành hai giai đoạn (di xa răng nanh và kéo lùi răng cửa) hoặc di chuyển nguyên khối trong một giai đoạn.
Di xa răng nanh sớm cần được tiến hành ở các trường hợp chen chúc nặng các răng phía trước để tránh hiệu ứng “round tripping” (ví dụ, các răng cửa ngả vào trong hay ngả ra ngoài). Nhờ vào các dây cung đàn hồi, mini vít và các quan niệm mới trong sinh cơ học, kéo lùi nguyên khối răng trước có thể được thực hiện trong hầu hết các trường hợp nhổ răng.
Bây giờ, cùng Việt Hùng Group tìm hiểu chiến lược Đóng khoảng trong cơ học ma sát nhé!
Đóng khoảng trong cơ học ma sát là gì?
Trong cơ học ma sát, neo chặn là một vấn đề rất quan trọng bởi một phần lớn lực để di chuyển răng sẽ bị mất đi do ma sát giữa mắc cài, chỉ thép và dây cung. Do vậy, việc sử dụng headgear trong hệ thống này quan trọng hơn rất nhiều so với hệ thống không ma sát, đặc biệt trên những bệnh nhân mà việc giữ được neo chặn mang ý nghĩa quyết định trong kết quả điều trị. Đóng khoảng trong cơ học ma sát thường được thực hiện trong hai giai đoạn để tránh kéo căng các răng neo chặn; tuy vậy, kỹ thuật này thường tốn thời gian hơn kéo lùi nguyên khối trong một giai đoạn, và đặt nhiều lực kéo căng lên neo chặn hơn là được khuyến cáo.
Đóng khoảng hai giai đoạn
Di xa răng nanh
Trong cơ học ma sát, các răng nanh di chuyển về phía xa bằng cách trượt trên dây cung. Khi lực đặt lên răng là liên tục và tối ưu (xấp xỉ 200g), di chuyển răng bao gồm sự nghiêng nhẹ và dựng.
Một vài yếu tố liên quan tới ma sát như giá trị của lực, góc nghiêng giữa mắc cài và dây cung, kích cỡ dây cung, độ cứng của dây, chật liệu của dây cung và măc cài, cũng như chất liệu của chỉ thép buộc và độ chặt của chỉ thép cũng có thể ảnh hưởng tới di chuyển răng.
Thông thường, lực cần để vượt qua ma sát có cùng độ lớn với lực cần để di chuyển răng. Với lực tối ưu đã cho, dây có độ đàn hồi cao (ít cứng) sẽ uốn cong nhiều hơn dây cứng và gây nghiêng răng nhiều hơn. Dẫu vậy, ta cũng gặp kết quả tương tự (răng bị nghiêng) khi sử dụng một dây cứng hơn và lực tác động quá mức. Lực này sẽ gây ra cắn sâu do trồi các răng cửa, mất neo chặn do dính dây, và biến dạng dây vĩnh viễn.
Dây tròn – cứng, chỉ thép – lực nhẹ dường như là sự kết hợp tối ưu để kéo lùi răng nanh. Nên điều chỉnh độ chặt của chỉ thép để tránh dính dây và các tác dụng phụ khác.
Kéo lùi răng cửa
Sau khi răng nanh được di xa, các răng cửa sẽ được kéo lùi để đóng những khoảng còn lại. Kéo lùi răng cửa trong cơ học trượt đòi hỏi neo chặn mạnh hơn so với di xa răng nanh.
Kết hợp các răng phía sau (bao gồm các răng nanh) thường không đủ cho một neo chặn mạnh. Với neo chặn trung bình, các chun chuỗi hoạt động khá tốt, những với neo chặn tối đa, thường cần đến headgear và/hoặc là các chun loại II hỗ trợ.
Kéo lùi cả khối răng
Giống như ở các cơ học trượt khác, kéo lùi nguyên khối răng trong cơ học ma sát đòi hỏi neo chặn mạnh hỗ trợ. Trong kỹ thuật này, khi các răng phía trước di chuyển về phía xa, dây cung trượt qua các mắc cài và ống của các răng sau. Sự tương tác giữa dây cung và các ống răng cối dẫn tới ma sát cao – thậm chí là dính dây – gây mất neo chăn.
Phương pháp
Để giảm ma sát, đặc biệt là do tương tác của lệnh thứ 3, các cạnh của dây cung chữ nhật nên được bo tròn bằng mũi khoan kim cương và được đánh bóng bằng bánh xe cao su. Để dây cung trượt hiệu quả trong rãnh mắc cài, phải có khoảng trống 0.002 inch giữa dây cung và rãnh măc cài.
Do vậy, sử dụng dây 0.016×0.022 inch cho rãnh 0.018 inch là phù hợp. Trên thực tế, để tránh ma sát, dây cung dàn phẳng kích thước lớn nhất có thể được giữ trong miệng từ 1 đến 2 tháng cho tới khi đạt được đủ độ torque trên các răng hàm lớn và răng hàm nhỏ. Nếu sử dụng một dây chữ nhật nhỏ hơn và với các góc của dây được bo tròn thì ma sát do tương tác của lệnh thứ ba sẽ được loại bỏ, nhưng điều này có thể dẫn tới sự di gần của các răng sau.
Do yếu tố ma sát, ta không áp dụng được các nguyên tắc di chuyển răng chênh lệch (riêng biệt) (differential tooth movement principle) cho việc kéo nguyên khối răng ở cơ học ma sát, nhưng có thể áp dụng trong các trường hợp neo chặn tối thiểu hoặc neo chặn trung bình. Lò xo kéo Nickel titanium (NiTi) đặt giữa các răng hàm lớn và răng nanh sẽ tạo lực tác động và di chuyển răng tối ưu. Các chun loại II sẽ giúp hỗ trợ neo chặn để đạt tương quan loại I răng hàm lớn.
Kéo lùi nguyên khối răng trước với cơ học mini vit
Trong những thủ thuật thách thức nhất khi sử dụng các kỹ thuật truyền thống nhưng di chuyển này hoàn toàn có thể thực hiện hiệu quả với cơ học neo chặn mini vít. Với các kỹ thuật truyền thống, kéo lùi nguyên khối răng có thể thực hiện được dựa vào các neo chặn ngoài mặt và sự hợp tác của bệnh nhân.
Khi kéo lùi khối răng sử dụng neo chặn mini vít, vị trí của TAD được xác định dựa theo yêu cầu neo chặn đối với từng bệnh nhân.
Phương pháp
Ba vị trí đặt TAD dựa theo hướng của lực có thể được xác định: thấp, trung bình và cao. TAD được đặt giữa các chân răng hàm lớn thứ nhất và hàm nhỏ thứ hai từ 8 đến 10mm so với dây cung sẽ được coi như là vùng trung bình. Từ 10mm trở lên là cao và dưới 8mm là thấp. Lực lò xo đàn hồi được đặt lên móc dài (power hook) 6mm giữa răng cửa bên và răng nanh hàm trên đi qua vùng trung bình sẽ tạo ra di chuyển tịnh tiến trên các răng phía trước.
Lực đi qua TAD được đặt ở vùng thấp sẽ làm khối răng hàm trên xoay thuận chiều và trồi lên, điều này có tác dụng trong điều chỉnh cắn hở phía trước. Ngược lại, nếu mini vít được đặt ở vùng cao, các răng phía trước sẽ lún xuống, có tác dụng tốt cho việc điều chỉnh cắn sâu.
———-
VIỆT HÙNG GROUP
Nhà Cung Cấp Vật Liệu Chỉnh Nha, Dụng Cụ Chỉnh Nha & Trụ Implant Hàn Quốc chính hãng.
Website: https://viethungdent.vn
Hotline: 035 766 7779
Trụ sở: Số 3D Trần Phú, Phường 4, Quận 5, TP.HCM.
Chi nhánh: A10 KDC Barya City, P. Long Toàn, TP. Bà Rịa.
Google Reviews: Google.com/reviews
