Trong một số trường hợp không nhổ răng, di xa răng hoặc kéo lùi răng hàm lớn là phương pháp được lựa chọn để tạo khoảng trên cung răng. Quyết định di xa răng nên được đưa ra sau khi đã thăm khám và lên kế hoạch điều trị chi tiết.
Một số tiêu chuẩn trước khi di xa các răng hàm lớn
- Trục nghiêng của các răng hàm lớn.
- Khoảng sẵn có cho các răng hàm lớn thứ hai và thứ ba.
- Sự xoay của các răng hàm lớn.
- Hướng tăng trưởng theo chiều dọc của bệnh nhân.
Nguyên lí di xa răng hàm lớn
Di xa các răng hàm lớn thường tạo ra được thêm trên cung răng từ 2 đến 3 mm khoảng trống để đạt được tương quan loại I. Vì lực di xa thường được đặt lên các ống răng hàm ở cách xa tâm cản, nên việc kéo lùi các răng hàm lớn đã nghiêng gần và bị xoay hướng gần trong tới vị trí mong muốn sẽ đơn giản hơn là di chuyển chúng tịnh tiến. Tuy nhiên, kéo lùi răng hàm lớn thứ nhất quá mức có nguy cơ làm kẹt các răng hàm lớn thứ hai và thứ ba.
Các trường hợp ảnh hưởng khi di răng hàm lớn thứ hai
Ta có thể thực hiện di xa răng hàm lớn một cách có hiệu quả trên bộ răng hỗn hợp (transitional) trước khi các răng hàm lớn thứ hai mọc lên hoàn toàn và cũng là lúc xương ổ răng tương đối linh hoạt. Đây chính là thời điểm điều trị chỉnh nha có được các đáp ứng xương tốt nhất.
Nếu không có răng hàm lớn thứ ba thì khi răng hàm lớn thứ hai mọc lên và bị đẩy ra phía xa bởi răng hàm lớn thứ nhất nó vẫn có thể được dựng thẳng một cách tự nhiên và thích ứng để có được độ nghiêng bình thường sau này.
Nếu răng hàm lớn thứ hai đã mọc lên hoàn toàn, nó có thể bị nghiêng xa quá mức làm mào xương ổ răng biến dạng và có nguy cơ tái phát sau hoàn tất việc kéo lùi. Do vậy cần phải đánh giá các răng hàm lớn thứ hai khi di xa và cân nhắc xem nên kéo lùi chúng trước hay cùng lúc với các răng hàm lớn thứ nhất.
Bất kể các phương pháp di xa là gì, hướng tăng trưởng theo chiều dọc của bệnh nhân là yếu tố quan trọng cần phải đánh giá.
Các trường hợp ảnh hưởng góc mặt
Trong quá trình di xa răng hàm lớn, có thể xuất hiện các điểm chạm sớm gây mở khớp cắn. Ở các bệnh nhân có góc mặt phẳng hàm dưới thấp hoặc trung bình thì điều này là thuận lợi vì xương hàm dưới sẽ xoay và điều chỉnh gương mặt nhìn nghiêng băng cách làm tăng chiều cao tầng mặt dưới.
Tuy nhiên, ở những bệnh nhân có góc mặt phẳng hàm dưới cao, xương hàm dưới xoay thuận chiều (kim đồng hồ) sẽ làm gương mặt nhìn nghiêng của bệnh nhân càng dài hơn và gây ra cắn hở.
Ngoài ra, trên những bệnh nhân có tật nghiến răng thì lực cắn quá mức do nghiến răng có thể làm giảm hoặc thậm chí là ngăn cản việc di xa răng hàm.
Di xa răng hàm lớn bằng các khí cụ
Khí cụ ngoài mặt
Ở các bệnh nhân có góc hàm dưới thấp hoặc trong giới hạn trung bình, Face Mask có thể được sử dụng để di xa các răng hàm lớn một cách hiệu quả. Những loại Face Mask này cần được đeo xấp xi 16 tiếng một ngày, đòi hỏi sự hợp tác rất cao của bệnh nhân.
Minivis (Microimplant)
Minivis thường được đặt giữa chân răng hàm lớn thứ nhất và răng hàm nhỏ thứ hai, trên đó có thể đặt lên một jig trượt hoặc một hook trượt gắn với một lò xo đàn hồi mở để đẩy các răng hàm lớn về phía xa. Hướng của lực đi qua gần với tâm cản; do vậy có thể làm nghiêng và xoay răng hàm theo hướng xa trong nhưng không đáng kể.
Sau khi hoàn tất việc di xa, lấy bỏ các minivis ban đầu đi nếu nó gây cản trở cho quá trình di chuyển của chân răng hàm nhỏ thứ hai, sau đó đặt các minivis thứ hai vào phía gần của chân răng hàm lớn thứ nhất để có khoảng trống kéo lùi các răng phía trước.
Có thể sử dụng cung ngang khẩu cái được hỗ trợ bởi đặt minivis giữa vòm miệng để kéo lùi răng hàm lớn. Vị trí này có phần xương vỏ dày đảm bảo cho sự ổn định ban đầu của minivis. Ở những bệnh nhân trẻ tuổi có đường khớp vẫn mở, minivis có thể được đặt sát phần khớp nối.
Ưu điểm của vị trí này là nó cung cấp một khoảng trống rộng rãi do vậy ta có thể điều chỉnh lực theo loại di chuyển mong muốn. Ở những trường hợp vòm miệng nông, đường tác động lực đi qua tâm cản, các minivis ở vòm miệng có thể gây khó chịu hơn các minivis ở phía má do vướng vào lưỡi.
Cung 2×4
Cung 2×4 bao gồm hai răng hàm và bốn răng cửa (có thể sử dụng dây SS 0.016 inch).
Tác động tipback của cung 2×4 có thể tạo ra 1-2mm khoảng trống trên bộ răng hỗn hợp. Phương pháp này thường cung cấp đủ khoảng cho các răng vĩnh viễn mọc lên.
Tuy nhiên các răng hàm lớn nghiêng xa sẽ không ổn định và có xu hướng tái phát khi các răng hàm lớn thứ hai mọc lên. Ở những trường hợp này, chân răng răng hàm lớn thứ nhất phải được điều chỉnh sau này bằng headgear.
Khí cụ Nance và lò xo đàn hồi
Lò xo đàn hồi Nickel titanium (NiTi) kết hợp với khí cụ Nance đặt trên răng hàm nhỏ thứ nhất là một phương pháp di xa răng hàm lớn hiệu quả. Tuy nhiên, do vòm miệng không phải là vị trí neo chặn đáng tin cậy để chịu các lực di xa trực tiếp; nên quá trình di chuyển răng hàm lớn có thể làm chìa các răng cửa ra trước một chút.
Lưu ý rằng vòm miệng nông sẽ không thể đem lại một neo chặn phù hợp do nút nhựa Nance có thể trượt trên niêm mạc vòm miệng. Để tăng cường neo chặn trên răng hàm nhỏ có thể sử dụng lò xo dựng thẳng răng kết hợp với mắc cài rãnh dọc và chun loại II lực mạnh trên răng nanh.
Không nên tăng cường neo chặn nếu như các răng cửa chỉ ngả ra trước dưới 2mm. Nếu lớn hơn 2 mm, nên sử dụng chun loại II 100g và đặt torque chân răng ra ngoài từ 10 đến 150 lên các răng cửa hàm dưới để hỗ trợ cho neo chặn hàm dưới.
Các dây cung siêu đàn hồi
Dây cung 0.018×0.025 inch NiTi khi bị uốn cong giữa răng hàm nhỏ thứ nhất và răng hàm lớn thứ nhất sẽ tạo ra 100g lực lên mỗi bên. Sử dụng 100 đến 150g lực chun loại II sẽ ngăn các răng phía trước nhô ra. Với phương pháp này, các răng hàm lớn sẽ đi chuyển khoảng 1 mm mỗi tháng.
Jig trượt
Jig trượt được bẻ từ dây thép 0.7mm (SS). Kết hợp với chun loại II, jig trượt được sử dụng để di xa các răng hàm lớn trong bộ răng vĩnh viễn cũng như bộ răng hỗn hợp.
Khi các răng hàm lớn di chuyển về phía xa, các răng hàm nhỏ cũng bị đẩy về phía xa do các sợi xuyên vách. Thành phần hướng ngang của lực chun kéo có thể tăng lên nếu hook của jig được đặt ở phía gần các răng cửa bên.
Khi jig được uốn cong bởi các lực phía xa, nó có khuynh hướng làm rộng phần phía trước của cung răng. Hiệu ứng làm rộng này là không thể tránh khỏi nếu sử dụng dây liên tục 0.016×0.022; có thể được giải quyết sau này với các dây chữ nhật.
Trên đây là một số phương pháp cũng như kỹ thuật chuyên môn để điều chỉnh di xa răng hàm lớn. Hy vọng bài viết này giúp ích phần nào cho Quý Bác sĩ và Nha sĩ. Nếu Bác đang tìm một địa chỉ uy tín và chuyên nghiệp về các sản phẩm, vật liệu, dụng cụ chỉnh nha hàng đầu tại Việt Nam, liên hệ ngay với Việt Hùng Group để được tư vấn và giải đáp ạ.
VIỆT HÙNG GROUP
Nhà Cung Cấp Vật Liệu Chỉnh Nha, Dụng Cụ Chỉnh Nha & Trụ Implant Hàn Quốc chính hãng.
Website: https://viethungdent.vn
Hotline: 035 766 7779
Trụ sở: Số 3D Trần Phú, Phường 4, Quận 5, TP.HCM.
Chi nhánh: A10 KDC Barya City, P. Long Toàn, TP. Bà Rịa.
Google Reviews: Google.com/reviews
